Η ιδέα για ίδρυση πανεπιστημίου στη Θεσσαλονίκη ξεκίνησε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο μετά την απελευθέρωση της Βόρειας Ελλάδας, με στόχο την ενίσχυση των «Νέων Χωρών». Αρχικά σχεδιαζόταν επίσης η δημιουργία πανεπιστημίου και στη Σμύρνη, κάτι που όμως δεν πραγματοποιήθηκε λόγω της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε τελικά το 1925 από τον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Παπαναστασίου, παρά τις πολιτικές δυσκολίες της εποχής, και ξεκίνησε να λειτουργεί το 1926, με πρώτο πρόεδρο τον Γεώργιο Χατζηδάκι.

Αρχικά δόθηκε έμφαση στις θεωρητικές επιστήμες. Το 1926 ξεκίνησε η Φιλοσοφική Σχολή, που μεταφέρθηκε το 1927 στο ιστορικό κτίριο της οδού Εθνικής Αμύνης. Ακολούθησαν η Φυσικομαθηματική Σχολή (1927), η Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών (1929), και αργότερα η Ιατρική και Θεολογική Σχολή (1942). Μεταπολεμικά ιδρύθηκαν διαδοχικά η Κτηνιατρική (1950–51), το Ινστιτούτο Ξένων Γλωσσών (1951), η Πολυτεχνική (1955) και η Οδοντιατρική (1959, αυτόνομη από το 1971).

Το 1982 έγινε ριζική αναδιάρθρωση του ΑΠΘ, με βασική ακαδημαϊκή μονάδα το Τμήμα, οργανωμένα πλέον σε σχολές όπως: Θεολογική, Φιλοσοφική, Θετικών Επιστημών, Ν.Ο.Ε., Γεωτεχνικών Επιστημών, Επιστημών Υγείας και Πολυτεχνική.

Στα επόμενα χρόνια προστέθηκαν η Παιδαγωγική Σχολή (1983), η Σχολή Καλών Τεχνών (1984), τα ανεξάρτητα Τμήματα Φυσικής Αγωγής (1983), Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ (1991), και νέα τμήματα όπως Πολιτικών Επιστημών, Ψυχολογίας, Πληροφορικής κ.ά.

Το 2004 ιδρύθηκαν τα Τμήματα Κινηματογράφου και Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ενώ ορισμένα τμήματα (Παιδαγωγική Φλώρινας, Βαλκανικών Σπουδών κ.ά.) εντάχθηκαν το 2004 στο νέο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Την ίδια περίοδο καταργήθηκαν οι Σχολές Επιστημών Υγείας και Γεωτεχνικών Επιστημών, με τα τμήματά τους να μετατρέπονται σε ανεξάρτητες σχολές, εκτός από τη Φαρμακευτική που παρέμεινε αυτόνομο τμήμα.

Σήμερα, το ΑΠΘ στοχεύει να γίνει το καλύτερο πολυθεματικό Πανεπιστήμιο στην νοτιοανατολική Ευρώπη. Βρίσκεται σε σωστό δρόμο, καθώς αποτελεί ένα από τα καλύτερα Πανεπιστήμια στην Ελλάδα, με την QS να το κατατάσσει ως το 3ο καλύτερο στη χώρα, και στη θέση 508 παγκοσμίως.

Έρευνα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο έχει έντονη ερευνητική παρουσία και διεθνείς συνεργασίες, χάρη στις πολλές επιστημονικές δραστηριότητές του (12 σχολές, 42 τμήματα και 289 εργαστήρια). Τα ερευνητικά του έργα καλύπτουν τομείς όπως το περιβάλλον, οι νέες τεχνολογίες, η πληροφορική, οι τηλεπικοινωνίες, η νανοτεχνολογία, η βιοτεχνολογία και βιοϊατρική, η γεωργία, η εκπαίδευση, η ιστορία και αρχαιολογία, καθώς και οι κοινωνικές και οικονομικές επιστήμες.

Η ερευνητική πολιτική του ΑΠΘ βασίζεται στην ποιότητα και την επιβράβευση της αριστείας.

Τα βασικά ερευνητικά κέντρα του ΑΠΘ είναι:

Διεπιστημονικό Κέντρο Αριστοτελικών Μελετών
Διεπιστημονικό Κέντρο Αρχαιολογικών Μελετών «Μανόλης Ανδρόνικος»
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη)
Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών
Κέντρο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Υδάτων
Κέντρο Ψηφιακής Γεωγραφικής Εκπαίδευσης
Κέντρο Πολυπλοκότητας
Κέντρο Διάδοσης της Επιστήμης των Εντόμων (ΚΕ.Δ.Ε.Ε.)

Γραφείο Διασύνδεσης ΑΠΘ

Το Γραφείο Διασύνδεσης του ΑΠΘ ιδρύθηκε το 1997 με βάση διεθνή πρότυπα, για να υποστηρίξει τους φοιτητές και αποφοίτους στη μετάβασή τους από τις σπουδές στην αγορά εργασίας και στη συνέχιση των σπουδών τους.

Συγκεκριμένα, το ΓΔ παρέχει ενημέρωση για:

Προγράμματα σπουδών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό
Υποτροφίες, κληροδοτήματα και ευρωπαϊκά προγράμματα κινητικότητας
Εκπαιδευτικά σεμινάρια, συνέδρια και θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης
Θέσεις εργασίας σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα
Προγράμματα πρακτικής άσκησης
Έρευνες για την αγορά εργασίας και την επαγγελματική πορεία των αποφοίτων
Εργοδοτικούς και επαγγελματικούς φορείς
Ανάπτυξη επιχειρηματικών ιδεών.

Επιπλέον, προσφέρει συμβουλευτική υποστήριξη για:

Σύνταξη βιογραφικού και συνοδευτικών επιστολών
Προετοιμασία συνεντεύξεων
Σχεδιασμό σταδιοδρομίας και αναζήτηση εργασίας

Τέλος, διοργανώνει σεμινάρια και ημερίδες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους πάνω σε αυτά τα θέματα.

Υπηρεσίες Υγείας

Το πανεπιστήμιο παρέχει στους φοιτητές του υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής πολιτικής που περιλαμβάνουν:

Κέντρο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας
Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης
Υγειονομική Περίθαλψη των Φοιτητών
Δράσεις της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής & Υγείας
Επιτροπή Παρατηρητηρίου για φοιτητές από ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες
Διαγνωστική Μονάδα της Οδοντιατρικής Σχολής

Κέντρο Διδασκαλίας Ξένων Γλωσσών

Το Κέντρο Διδασκαλίας Ξένων Γλωσσών είναι ανεξάρτητη ακαδημαϊκή μονάδα που παρέχει μαθήματα αγγλικής, γερμανικής, γαλλικής, ιταλικής και ρωσικής γλώσσας στους φοιτητές.

Τα μαθήματα είναι δωρεάν, οργανώνονται σύμφωνα με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες και διαρκούν από ένα έως έξι εξάμηνα. Στόχος των μαθημάτων αγγλικών, γερμανικών, γαλλικών και ιταλικών είναι η ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων που σχετίζονται με την ακαδημαϊκή χρήση της γλώσσας, ενώ στη ρωσική προσφέρονται γενικές γλωσσικές δεξιότητες.

Τα μαθήματα μπορεί να είναι υποχρεωτικά ή επιλογής, με πιστωτικές μονάδες (ECTS), ανάλογα με το πρόγραμμα σπουδών κάθε τμήματος, και οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν όσα προβλέπονται από το τμήμα τους.

Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης ΑΠΘ

Η Βιβλιοθήκη και το Κέντρο Πληροφόρησης του ΑΠΘ είναι ανεξάρτητη αποκεντρωμένη μονάδα που αποτελείται από την Κεντρική Βιβλιοθήκη και επιμέρους θεματικές ή τμηματικές βιβλιοθήκες. Βασική αποστολή της είναι η υποστήριξη της εκπαιδευτικής και ερευνητικής δραστηριότητας του Πανεπιστημίου, μέσω της ενιαίας οργάνωσης των συλλογών της και του συντονισμού των υπηρεσιών της.

Μέσα από την ιστοσελίδα της Βιβλιοθήκης οι χρήστες μπορούν:

Να αναζητήσουν υλικό στον ενιαίο κατάλογο αναζήτησης της Βιβλιοθήκης.
Να περιηγηθούν στις έντυπες, ηλεκτρονικές και ψηφιοποιημένες συλλογές.
Να ενημερωθούν για τις διαθέσιμες υπηρεσίες.
Να λάβουν υποστήριξη και καθοδήγηση στην έρευνά τους.
Να συμβουλευτούν τον οδηγό σύνταξης εργασιών της Βιβλιοθήκης.
Να πληροφορηθούν για το πρόγραμμα ανίχνευσης λογοκλοπής (Turnitin και Turnitin: draft coach), που διατίθεται και στους φοιτητές.
Να επικοινωνήσουν με έναν βιβλιοθηκονόμο για επιπλέον βοήθεια ή διευκρινίσεις.

Γυμναστήριο ΑΠΘ

Το Πανεπιστημιακό Γυμναστήριο του ΑΠΘ προσφέρει ποικιλία αθλητικών δραστηριοτήτων και προγραμμάτων για φοιτητές και προσωπικό, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής της ακαδημαϊκής κοινότητας μέσω της άσκησης, του παιχνιδιού και της σωματικής δραστηριότητας.

Λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες όλων, το Γυμναστήριο παρέχει τις εξής δραστηριότητες:

Ψυχαγωγικό Αθλητισμό
Οργανωμένες δραστηριότητες και μαθήματα
Εσωτερικά πρωταθλήματα
Τουρνουά και αθλητικές ημερίδες
Προγράμματα συστηματικής άθλησης
Αγωνιστικό αθλητισμό
Δημιουργία αθλητικών χώρων σε δημοτικά σχολεία
Ετήσια παράσταση χορού (ΠροΧορό)
Αριστοτέλειος Δρόμος Αντοχής
Αθλητικές ακαδημίες
Καλοκαιρινή και φθινοπωρινή απασχόληση παιδιών

Πανεπιστημιακή Κατασκήνωση Καλάνδρας

Η Πανεπιστημιακή Κατασκήνωση του ΑΠΘ βρίσκεται στην Καλάνδρα Χαλκιδικής, λειτουργεί από το 1960, και ανήκει στο ίδιο το Πανεπιστήμιο. Η διοίκησή της γίνεται από το ΑΠΘ, με στόχο να παρέχει έναν δημόσιο χώρο αναψυχής, εκπαίδευσης και πολιτισμού στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί βασική αρχή της κατασκήνωσης, γι’ αυτό δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην εξοικονόμηση ενέργειας, την αποφυγή της ρύπανσης και τη διατήρηση των φυσικών πόρων. Επιπλέον, διοργανώνονται δράσεις που ενισχύουν την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των επισκεπτών.

Μουσεία

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης διαθέτει Μουσεία, Αρχεία και Συλλογές με σπάνια εκθέματα, που εξυπηρετούν εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς και είναι εν μέρει επισκέψιμα από το κοινό. Αυτά είναι: