Ο ιατρικός φυσικός (medical physicist) εφαρμόζει τις αρχές και τις τεχνικές της φυσικής στη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενειών, λειτουργώντας ως κρίσιμος σύνδεσμος ανάμεσα στην έρευνα φυσικής και τις κλινικές ανάγκες. Από τη ρύθμιση των ιατρικών συσκευών και την ακτινοθεραπεία έως τον σχεδιασμό πρωτοκόλλων ασφαλείας για ραδιενεργά υλικά, ο ιατρικός φυσικός φροντίζει ώστε οι θεραπείες και οι εξετάσεις ακτινοβολίας να είναι αποτελεσματικές και ασφαλείς. Είτε σε νοσοκομεία, είτε σε ερευνητικά κέντρα ή βιοϊατρικές εταιρείες, η συμβολή του διασφαλίζει υψηλής ποιότητας και καινοτόμες υπηρεσίες υγείας.
Αρμοδιότητες: Τι κάνει ένας ιατρικός φυσικός;
Ακτινοδιαγνωστικές και Ακτινοθεραπευτικές Εφαρμογές
Επιβλέπει τη βαθμονόμηση και τον έλεγχο ποιότητας εξοπλισμού όπως τα μηχανήματα ακτινοβολίας (linear accelerators), οι αξονικοί τομογράφοι (CT) ή οι μαγνητικοί τομογράφοι (MRI), διασφαλίζοντας ότι οι δόσεις ακτινοβολίας είναι σωστές και ακριβείς.Σχεδιασμός Θεραπείας Ακτινοβολίας
Συμμετέχει στην ομάδα ακτινοθεραπείας μαζί με ογκολόγους και ακτινοθεραπευτές, και σχεδιάζει τα πλάνα δοσολόγησης.Επιτήρηση Ασφάλειας και Συμμόρφωσης
Εγγυάται ότι οι χώροι και ο εξοπλισμός ακτινοβολίας τηρούν τους διεθνείς κανονισμούς προστασίας από την ακτινοβολία, εκπαιδεύει το προσωπικό για την ορθή χρήση ραδιενεργών πηγών και τηρεί αρχεία δοσιμετρίας.Ανάπτυξη καινοτόμων Μεθόδων και Τεχνικών
Συμβάλλει στην έρευνα και στην εξέλιξη νέων απεικονιστικών ή θεραπευτικών τεχνολογιών (π.χ. στερεοτακτική ακτινοχειρουργική, διαμορφούμενη ένταση ακτινοβολίας – IMRT, πρωτονική θεραπεία), βελτιώνοντας την ακρίβεια των θεραπειών.Λειτουργία και Πιστοποίηση Ιατρικών Συσκευών
Διενεργεί ποιοτικούς ελέγχους ρουτίνας (QA checks) σε μηχανήματα, διορθώνει τυχόν αποκλίσεις και συνεργάζεται με τεχνικούς ή μηχανικούς για τη συντήρηση και την αναβάθμισή τους.Συνεργασία με Πολυεπιστημονικές Ομάδες
Εργάζεται καθημερινά με γιατρούς ακτινοθεραπευτές, ακτινολόγους, τεχνολόγους ακτινοθεραπείας, νοσηλευτές και φαρμακοποιούς, διασφαλίζοντας μια εναρμονισμένη παροχή υπηρεσιών υγείας.Εκπαίδευση και Καθοδήγηση
Διδάσκει σε πανεπιστημιακά τμήματα, παρακολουθεί εξειδικευμένες μετεκπαιδεύσεις, επιβλέπει φοιτητές και νέους επαγγελματίες, μεταδίδοντας τις αρχές και την πρακτική της ιατρικής φυσικής.
Δεξιότητες που χρειάζεται ένας ιατρικός φυσικός
Βαθιά Θεωρητική Βάση σε Φυσική και Μαθηματικά
Κατέχει γνώσεις ακτινοφυσικής, πυρηνικής φυσικής, μηχανικής και στατιστικής, ουσιαστικές για την επεξεργασία δόσεων και την ανάλυση δεδομένων.Εξειδίκευση σε Ιατρικές Εφαρμογές και Ακτινοβολία
Κατανοεί τις βιολογικές επιπτώσεις της ακτινοβολίας, τους μηχανισμούς δράσης στις καρκινικές και υγιείς δομές, τους κανονισμούς ασφαλείας και τις μεθόδους ακριβούς υπολογισμού ακτινοβολίας.Χειρισμός Εξειδικευμένου Εξοπλισμού
Γνωρίζει τεχνικές λειτουργίας γραμμικών επιταχυντών, συστημάτων ακτινοθεραπείας και απεικονιστικών μεθόδων (CT, MRI, PET), ρυθμίζοντας τις παραμέτρους και εκτελώντας τεστ ποιότητας.Προγραμματιστικές και Υπολογιστικές Ικανότητες
Χρησιμοποιεί λογισμικά σχεδιασμού ακτινοθεραπείας (TPS), πλατφόρμες υπολογιστικής μοντελοποίησης (π.χ. MATLAB), κώδικες προσομοίωσης μεταφοράς ακτινοβολίας.Αναλυτική Σκέψη και Παρατηρητικότητα
Εντοπίζει αποκλίσεις στις δοσιμετρικές μετρήσεις, αναλύει στατιστικά δεδομένα, ελέγχει με αυστηρότητα τα αποτελέσματα των καθημερινών QA (Quality Assurance) διαδικασιών.Οργανωτικές Ικανότητες
Διαχειρίζεται το χρονοδιάγραμμα των ελέγχων, διασφαλίζει την ασφάλεια των χώρων ακτινοβολίας, τηρεί αναλυτικά αρχεία και ακολουθεί τις απαιτήσεις τήρησης κανονισμών.Επικοινωνία και Συνεργασία με Ιατρικό Προσωπικό
Παρουσιάζει τα ευρήματα, δίνει οδηγίες για τον τρόπο εκτέλεσης των σχεδίων θεραπείας, αιτιολογεί τυχόν αποκλίσεις ή ιδιαιτερότητες.
Που μπορεί να εργαστεί ένας ιατρικός φυσικός
Νοσοκομεία και Κλινικές Ακτινοθεραπείας
Καθορίζει δόσεις ακτινοβολίας σε ασθενείς, υλοποιεί τα πρωτόκολλα ακτινοθεραπείας, υπογράφει αναβαθμίσεις εξοπλισμού και ενισχύει την ποιότητα υπηρεσιών.Κέντρα Πυρηνικής Ιατρικής και Απεικόνισης
Συνεργάζεται με ιατρούς πυρηνικής ιατρικής, ρυθμίζει σαρωτές PET, SPECT ή συστήματα γ-camera, διαχειρίζεται ραδιενεργές πηγές και τηρεί τις απαιτήσεις δοσιμετρίας.Ρυθμιστικές Αρχές και Οργανισμοί Ελέγχου Ακτινοβολιών
Επιθεωρεί εγκαταστάσεις ακτινοβολίας, εκτιμά την τήρηση των κανονισμών προστασίας, εισηγείται μέτρα ασφάλειας σε εθνικά ή διεθνή επίπεδα.Εταιρείες Ιατρικού Εξοπλισμού
Αναπτύσσει ή βελτιώνει ιατρικά μηχανήματα (επιταχυντές, συστήματα ακτινοθεραπείας), εντάσσεται σε ομάδες R&D, προσφέρει τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση πελατών.Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια
Συμμετέχει σε διαγωνιστικά projects, διδάσκει στους φοιτητές αρχές ακτινοβιολογίας και ιατρικής φυσικής, ερευνά βελτιώσεις σε μεθόδους διάγνωσης και θεραπείας.Βιοϊατρική Βιομηχανία και Start-ups
Συμβάλλει σε καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η υπέρ-ακριβής ακτινοχειρουργική, τα φορητά μηχανήματα απεικόνισης, η επεξεργασία εικόνων σε cloud περιβάλλοντα.
